Een foto met expressie, een korte, krachtige opmerking en een beetje humor: klaar is een meme! Maar is het gebruik en het verspreiden van memes ook legaal? Hier botst de praktische realiteit op het theoretische auteursrecht.

Memes duiken meestal op als je je eigen mening in een discussie een optisch kader wilt geven en er tegelijkertijd mee aangeeft dat het niet helemaal ernstig hoeft te zijn. Het is populair geworden om memes als antwoord in de commentaren te gebruiken.

clip_image002
(Screenshot: Google zoeken op afbeelding)

Diverse voorstellingen

Er zijn verschillende memes. Van cartoonachtige tekeningen via politici, acteurs of zangers tot de populaire kattenfoto’s (erg populair: Grumpy Cat)

Je kunt ze door de opbouw en het gebruik van memes nu ook als een complexe en intensieve vorm van smileys of emoji’s bekijken.

clip_image004
(bron: Facebook, commentaren bij een openbare status)

Probleemstelling

Een meme valt, zoals elke andere foto of elke andere tekening op deze wereld, in principe onder het auteursrecht, van degene die deze meme gemaakt heeft. Deze persoon, die de meme gemaakt heeft, kan eventueel al het auteursrecht daarbij geschonden hebben, als hij een vreemde foto voor de opbouw van zijn meme heeft gebruikt (screenshot uit een film, van tv of gewoon een andere foto).

clip_image006

Daardoor is het, tenminste uit juridisch oogpunt, elk gebruik van een meme een schending van het auteursrecht, omdat voor de verspreiding in de regel geen licenties verkregen zijn. Je moet een meme zelf ontwerpen, zonder gebruik van auteursrechtelijk beschermd materiaal, om dit dilemma uit de weg te gaan.

Zelfs als je zelf een meme maakt, waarbij je een zelfgemaakte foto gebruikt, dan moet je er op letten dat een eventueel afgebeeld persoon het met het gebruik eens in. (recht op eigen foto)

De realiteit

Tot zover de theorie. In de praktijk is tot nu toe nog geen geval bekend waarbij iemand echt op zijn vingers is getikt omdat hij zulke memes als commentaar gebruikt heeft. Het is mogelijk – ja – vandaar tenminste de uitleg. Echter willen we hier ook niet de het slechtste uitgaan.

Echter, daar moeten we benadrukken, kwam het in 2015 tot een betalingseis van Getty Images tegen een internetblog en Geek-Versand „Get Digital„,omdat die een paar varianten van de meme „Socially Awkward Penguin“ op hun blog „Geek Sisters“ lieten zien. De memes werden daarna gewist. “Get Digital” betaalde een som van 785,40 euro aan Getty Images. Echter, en daar werd Getty Images brutaal, moest erover gezwegen worden, wat Get Digital zich niet liet zeggen: Ze berichtten hierover in hun blog en brachten een alternatieve versie van de meme uit.

Dat alleen voor de volledigheid, want zoals hierboven al geschreven is: Vanwege een meme in een commentaar zal amper iemand jullie aanklagen.

clip_image008

Memes maken is echt gemakkelijk, er zijn inmiddels sjablone zoals bijv. op Imgflip

Vertaling: Petra, mimikama.nl

Unterstütze jetzt Mimikama – Für Wahrheit und Demokratie! Gründlicher Recherchen und das Bekämpfen von Falschinformationen sind heute wichtiger für unsere Demokratie als jemals zuvor. Unsere Inhalte sind frei zugänglich, weil jeder das Recht auf verlässliche Informationen hat. Unterstützen Sie Mimikama

Mehr von Mimikama

Hinweise: 1) Dieser Inhalt gibt den Stand der Dinge wieder, der zum Zeitpunkt der Veröffentlichung aktuell war. Die Wiedergabe einzelner Bilder, Screenshots, Einbettungen oder Videosequenzen dient zur Auseinandersetzung der Sache mit dem Thema.
2) Einzelne Beiträge entstanden durch den Einsatz von maschineller Hilfe und wurde vor der Publikation gewissenhaft von der Mimikama-Redaktion kontrolliert. (Begründung)